Z dniem 7 września weszła w życie Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, a która wprowadziła kilka zmian:
1.Mobbing i dyskryminacja
Nowelizacja przepisów zniesie katalog przyczyn dyskryminacji. Obecnie mówimy o dyskryminacji, gdy pracownik jest traktowany gorzej ze względu na określone cechy, osobiste lub te związane z pracą. O dyskryminacji możemy mówić, gdy pracownik jest traktowany gorzej ze względu na wiek, płeć, umowę na czas określony lub nieokreślony, wymiar czasu pracy. Po zmianach, każde nierówne traktowanie podwładnego, które nie można uzasadnić obiektywnymi przyczynami, będzie mogło być uznane za dyskryminację.
W zakresie przepisów dotyczących mobbingu, pracownik będzie mógł ubiegać się o odszkodowanie również, gdy nie rozwiązał umowy o pracę.
Obecnie bowiem o odszkodowanie mogą ubiegać się pracownicy, którzy na skutek mobbingu zwolnili się z pracy.
2.Świadectwo pracy
Kodeks pracy zostanie poszerzony o zapis rozporządzenia mówiący o terminie wydania świadectwa pracy.
W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego albo doręcza je w inny sposób.
Niewydanie świadectwa pracy grozi karą grzywny od 1 tysiąca do 30 tysięcy złotych. W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi będzie przysługiwać prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy.
Termin dotyczący sprostowania świadectwa pracy zostanie wydłużony z 7 do 14 dni.
3. Ochrona zatrudnienia dla członków najbliższej rodziny
Istotną zmianą w przepisach Kodeksu pracy jest rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego o pracownika, innego niż pracownik-ojciec wychowujący dziecko, czyli członka najbliższej rodziny, np. dziadka, babcię, brata, siostrę.
W myśl obowiązujących przepisów, pracownikowi- innemu członkowi najbliższej rodziny, przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego wyjątkowo w czterech sytuacjach:
1.gdy matka dziecka, będąca pracownicą albo ubezpieczoną (tj. osobą niebędącą pracownicą, objętą ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych), legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji;
2.gdy matka dziecka, będąca pracownicą albo ubezpieczoną, przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem;
3.w przypadku zgonu matki dziecka;
4.w przypadku porzucenia dziecka przez matkę.
Przepisy te, na podstawie art. 1821g Kodeksu pracy, stosuje się odpowiednio również do urlopu rodzicielskiego.
Ponadto w wyniku nowelizacji art. 177 § 5 otrzymuje brzmienie: „§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio także do pracownika – ojca wychowującego dziecko lub pracownika – innego członka najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Powyższy przepis oznacza, że pracownicy-inni członkowie rodziny również są objęci szczególną ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy – analogicznie do przysługujących pracownicom oraz pracownikom-ojcom wychowującym dziecko i korzystających z urlopu macierzyńskiego.
W związku z tym:
– pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego przez innego członka najbliższej rodziny, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy (tzw. dyscyplinarka) i reprezentująca pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy (niniejszej ochrony nie stosuje się do pracownika-innego członka najbliższej rodziny, jeżeli pozostaje w okresie próbnym nieprzekraczającym miesiąca),
– rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego przez pracownika- członka najbliższej rodziny może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.