Niewykorzystany urlop z 2016
Pracodawco, nie zapomnij, prawo pracy, według art. 168 rozdziału I działu siódmego Kodeksu pracy, stanowi, że urlop niewykorzystany w danym roku może przejść na rok następny. Jest jednak jeden warunek – trzeba go odebrać do 30 września.
Udzielenie urlopu wypoczynkowego jest obowiązkiem każdego pracodawcy wobec pracownika, pracownik z kolei nie może się go zrzec.Np. pracownik, któremu zostało jeszcze siedem dni urlopu wypoczynkowego za 2016 rok może go wykorzystać najpóźniej do 30 września 2017 r.
Pracownik powinien wykorzystać zaległy urlop zwłaszcza wtedy, gdy stosunek pracy został rozwiązany i biegnie okres wypowiedzenia, a pracodawca udzieli pracownikowi takiego urlopu. Czas udzielonego wolnego, z wyłączeniem zaległego urlopu, nie powinien być jednak dłuższy niż wymiar określony w artykule 155 (1) Kodeksu pracy, czyli urlop powinien zostać naliczony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia.
Ustalony termin wykorzystania urlopu wiąże obie strony stosunku pracy. Jego przesunięcie może nastąpić w dwóch przypadkach, tj. na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami lub z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy. W świetle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2008 r. (II PK 214/07) nie jest sprzeczne z przepisami prawa pracy (art. 165 § 1 i art. 229 § 2 Kodeksu pracy) rozpoczęcie zaplanowanego urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po ustaniu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą pracownika, która trwała dłużej niż 30 dni.
Co do zasady bowiem urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w naturze – to oznacza, że pracownik nie może dostać za niego pieniędzy. Wyjątkiem od tej reguły jest rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę. W tej sytuacji za niewykorzystany urlop pracodawca może wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny. Warto pamiętać, że ekwiwalent należy się niezależnie od powodu rozwiązania czy wygaśnięcia umowy. To oznacza na przykład, że pieniądze może dostać również osoba zwolniona dyscyplinarnie.
Zaległy urlop a odpowiedzialność karna
Kodeks karny reguluje, choć nie wprost, kwestię nieudzielenia urlopu, w części poświęconej przestępstwom przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. W art. 218. § 1a ustawodawca wskazał, że:
Art. 218. (…)
- 1a.Kto, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Z pewnością uporczywe nieudzielanie urlopu, także zaległego, możemy zakwalifikować do naruszenia praw pracownika, wynikających ze stosunku pracy.